Nathan Gordon Thomas
Trong phần I của câu chuyện này đã giới thiệu cho chúng ta về Michael Belina Czechowski, một thầy giảng độc lập của giáo hội Cơ Đốc Phục Lâm đã đến Châu Âu, là người đã bị mất lòng tin vào chính bản thân mình trong nỗ lực đầu tiên khi rao giảng tại Thụy Sĩ, và mất đi sự ủng hộ tài chính của giáo phái tín đồ Cơ Đốc, sau đó đã đi đến Hungary để tiếp tục công việc truyền đạo tự nguyện của mình.
Đi Đến Hungary
Chương tiếp theo trong cuộc đời của Czechowski là một chương rất buồn. Để đến được Hungary, ông đã phải trả giá bằng sự phân rẽ của gia đình mình, là người mà ông nghĩ rằng khi rời xa ông cũng là một cách để giảm bớt những vần đế rắc rối cho ông. Phần ghi chép lại không rõ ràng lắm, nhưng có vẻ như cuộc sống hôn nhân của ông không mấy êm xuôi và các vấn đề nảy sinh cũng đã một thời gian rồi, và ông tin rằng vợ của mình luôn cố gắng để xúi giục các con cái chống đối lại ông. Trong một lá thư ghi ngày 30 tháng 11 năm 1869, Czechowski đã kể cho những người bà con mình về lý do ông rời bỏ vợ mình rằng: “Vợ của tôi, vì thiếu suy nghĩ và vì những bản chất xấu xa phụ nữ đã phá hủy tất cả những nỗ lực và công việc của tôi, đến nỗi sau cái chết của cô Butler cao quý, tôi buộc phải từ bỏ cô ấy mãi mãi, tự sống một mình, và làm việc cật lực để dạy dỗ 5 đứa con tội nghiệp của chúng tôi.” Những gì Czechowski làm không thể được đánh giá hoặc nhìn nhận bởi một cái nhìn khách quan có cơ sở nào. Có thể vợ ông đã bị bệnh, bởi chỉ một vài tháng sau, vào tháng 7 năm 1870, bà đã qua đời. Nhưng Czechowski lúc nào cũng đặt công việc lên trên gia đình, ông chú tâm vào việc giảng dạy các tín điều, giáo điều của giáo hội Cơ Đốc Phục Lâm. Và ngay cả gia đình ông cũng không thể nào làm ông phân trí được.
Hành động bỏ rơi chính gia đình của mình lại đằng sau và để cho họ tự mình cố gắng như vậy của ông hoàn toàn không thể nào tha thứ được. Annie Butler, là người đã đi cùng với ông từ Mỹ với tư cách là thư ký của ông, đã qua đời tại Thụy Sĩ trước năm 1869, cho nên Wilhelmina Schirmer, một người phụ nữ Đức đã cùng đi với ông đến Hungary, làm thư ký và thông dịch viên cho ông. Sau này, ông đã cưới cô ấy, và họ có 2 người con với nhau.
Tại Hungary, Czechowski vẫn tiếp tục miệt mài làm việc theo cách ông từng làm trước đầy, thuê nhà để hội họp cũng như đi từ nhà này qua nhà khác. Và như ông từng chia sẽ, Chúa đã “ban ơn phước trên ông cách dư dật” khi ông thành lập những điềm truyền giáo tại Budapest và những vùng lân cận. Vào tháng 10, ông dời đến vùng mà ngày nay thuộc về Romania. Tại Pest, ông đã cố gắng kiếm tiền bằng cách ở xưởng sản xuất gạch, dựa vào những kinh nghiệm làm gạch mà ông đã từng kinh doanh trong ngành này tại Hoa Kỳ. Và cũng như những chiến lược kiếm tiền của ông trước đó, nỗ lực lần này của ông cũng đã thất bại. Sau vụ này, một người Romania đã thuyết phục ông rằng ông có thể kiếm sống bằng cách chế tạo ra một loại bếp được phủ bằng lớp sơn bóng bên ngoài tại Piteşti, Romania. Công việc kinh doanh này thất bại hầu như trước khi nó được bắt đầu.
Tuy nhiên, tại Piteşti Czechowski đã gặp gỡ một người đàn ông tên Thomas Aslan, là người đã chấp nhận sứ điệp rao giảng và sau đó trở thành một nhà lãnh đạo Cơ Đốc Phục Lâm trung tín.1Qua quá trình nỗ lực của Czechowski, Aslan, vợ của ông, và một vài người khác đã trở thành những người Cơ Đốc Phục Lâm đầu tiên chịu phép báp-têm tại Romania.
Sự thành công này có vẻ như là bản nhạc con thiên nga của Czechowski. Sau đó, ông trở nên kiệt sức, phải nhập viện vào một bệnh viện tại Vienna, Áo, và ông đã qua đời tại đó vào ngày 25 tháng 2 năm 1876.
Những Gì Còn Lại Của Czechowski
Hầu như không thể nào có thể đưa ra một sự đánh giá công bằng và đúng thực về cuộc đời của Czechowski. Bởi lẽ chúng ta không có sự ghi chép rõ ràng nào về cuộc đời của ông theo từng năm, và những gì chúng ta có lại là những cái nhìn có thành kiến với ông, có những ý kiến ủng hộ ông, và đương nhiên cũng có những ý kiến chốn lại ông. George Butler, hội trưởng của Tổng Hội Toàn Cầu 2 nhiệm kỳ, và J. N. Andrews, nhà truyền giáo chính thức đầu tiên của Cơ Đốc Phục Lâm đến châu âu, cả hai đã bày tỏ những ý kiến khá tiêu cực về Czechowski. Bà Ellen White đã gửi cho ông hướng dẫn rõ ràng liên quan đến ông dựa theo sự hiện thấy mà bà được ban cho.2
Tuy nhiên, có vẻ như là cả ông James và bà Ellen White đều đối xử với Czechowski cách tử tế hơn bất cứ nhà lãnh đạo nào tại Battle Creek. Bà Ellen White có lần đã nói rằng “Đức Chúa Trời yêu mến người anh em Czechowski.” Ông James White thì nói rằng không có chút nghi ngờ nào về việc Chúa đang sử dụng ông Czechowski.3
Bối Cảnh Thời Gian
Đa số những vấn đề trong việc có thể hiểu được Czechowski đến từ lai lịch của ông cũng như thời kỳ sơ khai của giáo hội Cơ Đốc thời bấy giờ. Giáo hội lúc đó chỉ vừa mới được hình thành khi Czechowski đặt chân đến Hoa Kỳ. Chưa có hệ thống Tổng Hội Toàn Cầu nào cho đến năm 1863, và hệ thống tiền phần mười hầu có thể hỗ trợ cho những nhà truyền giáo làm việc thành công thì hoàn toàn chưa hoạt động. Nhiều nhất là có khoảng 3,000 tín đồ lúc đó cho đến trước thời kỳ nội chiến Hoa Kỳ (1861-1865). Hơn nữa, giáo hội thời đó mang đậm chất nông thôn, dân dã, và có tư tưởng chống lại những gì thuộc về thành phố, đô thị; vì thế, trải qua nhiều năm, các tín đồ thời bấy giờ cảm thấy rất khó khăn để có thể hiểu được một thầy giảng tên Franciscan, là một người có học vị cao, đến từ thành phố lớn, và là người rất nỗ lực trong việc rao giảng sứ điệp Cơ Đốc cho toàn thế giới.
Ngược lại, Czechowski, là người có thể nói lưu loát bảy hoặc tám ngôn ngữ khác nhau, thì lại hoàn toàn không phải là Mỹ hóa, và chẳng bao giờ trở thành Mỹ hóa. Phải mất rất nhiều năm nỗ lực truyền giáo, giáo hội Cơ Đốc Phục Lâm mới có thể khẳng định rằng mình có được một người truyền giáo có thể hiểu được suy nghĩ của người Châu Âu như là Michael Belina Czechowski. Tầm nhìn của ông cũng gần giống như những gì bà Ellen White được nhìn thấy trong sự hiện thấy vào năm 1848 về việc rao giảng tin lành ra trên toàn thế giới, và tầm nhìn đó gần với thực tế hơn so với những gì mà bất cứ nhà truyền đạo nào tại Battle Creek có thể nhìn thấy. Tầm nhìn đó chỉ ra rằng nếu ông James có thể bắt đầu một tờ báo nhỏ, nó sẽ trở nên “những dòng suối của sự sáng chiếu soi khắp thế gian.”4 Những người Cơ Đốc Phục Lâm Hoa Kỳ nói chung chưa sẵn sàng để chấp nhận sự hiện thấy đó lúc bấy giờ. Giáo hội phát triển rất chậm theo hướng đó, dù vậy, đến năm 1870 nó vẫn chưa được chấp nhận rộng rãi.
Nhiều Cảm Tưởng Tốt Về Ông
Czechowski có vẻ như là một công cụ hiển nhiên cho lẽ thật của Chúa. Rốt lại thì ông chính là người hiểu rõ ràng nhất về Giáo Hội Công Giáo Châu Âu hơn bất cứ người Cơ Đốc Phục Lâm nào sống cùng thời với ông. Người ta nhìn ông không giống như một người Mỹ nào khác đi rao giảng những tư tưởng khác thường về tôn giáo. Những người Châu Âu chấp nhận ông và tin tưởng ông cũng giống như ông là một người trong số họ.
Cùng lúc đó, Czechowski là một người đầy bí ẩn đối với giáo hội Cơ Đốc Phục Lâm: ông được xem như là một người có tài luôn sẵn sàng và sẵn lòng để phục vụ, nhưng cũng có rất nhiều điểm yếu; một người cứng đầu, mạnh mẽ và từ chối lắng nghe những lời khuyên nhủ ngay cả của bà Ellen White; một người có khả năng nhận xét, đánh giá kém cỏi, như bà White đã nói về ông, và hoàn toàn không có khả năng quản lý công việc dù lớn hay nhỏ nào.
Tuy vậy, rất nhiều người đã được Czechowski cảm hóa thành Cơ Đốc nhân và những người lãnh đạo các khu vực mà đã được ông mời đến tham dự các buổi nhóm cách thành công chính là những đóng góp hiệu quả và giá trị của ông. Nhiều người Cơ Đốc Phục Lâm Châu Âu đã truy nguồn gốc về Cơ Đốc của họ ngược lại đến các đời của tổ tiên họ và xác nhận rằng tổ tiên họ chính là những người đầu tiên đã nghe và chấp nhận sứ điệp từ “Người anh em Czechowski.” Vì thế, một số người sẵn sàng nghĩ rằng ông chính là món quà đặc biệt mà Chúa đã ban cho Giáo Hội Cơ Đốc Phục Lâm vào thời điểm mà giáo hội cần ông nhất. Công việc của ông tại Châu Âu tỏ ra cách nó được hoàn thành như thế nào. Và ông, tại đấu trường Châu Âu, cùng với Hannah More tại Châu Phi, là những món quà mà Chúa ban tặng để khởi đầu cho chúng ta trong chức vụ truyền giáo khắp cùng trái đất. Ngày nay, giáo hội với hơn 17 triệu tín đồ, vươn ra toàn cầu và hơn 90% trong số họ nằm ngoài khu vực Hoa Kỳ, có vẻ như là một hành động đúng đắn khi chúng ta vinh danh Czechowski như là một nhà truyền giáo tiên phong từ thuở sơ khai; là nhà tiền bối của cái mà sau này trở thành chương trình truyền giáo Cơ Đốc Phục Lâm toàn cầu.
Tái Bút
Thật đau lòng thay khi Czechowski qua đời ở tuổi 57, và như những gì chúng ta biết thì ông qua đời lặng lẽ, cô độc và không được tôn kính, tại một bệnh viện ở Vienna. Bi kịch hơn, có lẽ, chính là cái tư tưởng rằng trong hồ sơ pháp lý của ông, người ta ghi phần tôn giáo của ông là “Thiên Chúa Giáo” và nơi trú ngụ của ông là “không biết”.
Czechowski là một người Cơ Đốc Phục Lâm lập dị, một người nổi loạn những có lý do thực tế và được quý trọng như một vị thánh bởi nhiều người, là những người biết về lịch sử của ông. Dù cho tính nổi loạn trong ông là như thế nào, ông cũng không bao giờ bỏ đạo hay từ bỏ hội thánh hoặc xây lưng khỏi công việc rao truyền sứ điệp Cơ Đốc Phục Lâm; và ông cũng chưa bao giờ trở thành nạn nhân của sự không ổn định tư duy tức là những người hay lôi kéo những người nổi loạn khác bằng cách đưa vào những tư tưởng mới và những luồng gió dị giáo vào trong giáo lý để dạy dỗ lôi kéo người khác đi sai lạc. Bất chấp những điểm yếu của mình, ông đã được Chúa sử dụng để khởi đầu cho chương trình truyền giáo Cơ Đốc Phục Lâm tại Châu Âu. Từ khi ông qua đời, chúng ta không biết đến một người truyền giáo Cơ Đốc Phục Lâm nào khác tương tự như Michael Belina Czechowski.
1 L. R. Conradi, in Historical Sketches of the Foreign Missions of Seventh-day Adventists (Basle, Switz.: Imprimerie Polyglotte, 1886), p. 251.
2 On August 3, 1861: see “Michael Belina Czechowski, Part I,” Adventist World, August 2012, pp. 24, 25.
3 Ellen G. White, Manuscript Releases (Silver Spring, Md.: Ellen G. White Estate, 1990), vol. 7, p. 41.
4 Ellen G. White, Life Sketches of Ellen G. White (Mountain View, Calif.: Pacific Press Pub. Assn., 1915), p. 125.
Nathan Gordon Thomas, Tiến Sĩ, là một giáo sư danh dự môn lịch sử tại Pacific Union College tại Angwin, Bang California, Hoa Kỳ.
(Theo Adventistworld.org)
Blogger Comment
Facebook Comment